Ευγενία Τριανταφύλλου: Welcome to the... weird side!

Πάντα αναζητάμε άτομα που αγαπούν τον κήπο της φαντασίας, που μυρίζουν τα εξωτικά άνθη, που παρατηρούν τα αλλόκοτα πλάσματα τα οποία κατοικούν στις κορυφές των δέντρων και τολμούν να κοιτάζουν κατάματα τα μάτια μέσα στην αρχαία κουφάλα. Ο κήπος χωρά πάντα περισσότερους και, όταν τους ανακαλύπτουμε, θέλουμε να μάθουμε κι άλλα γι’ αυτούς. Για την πορεία τους, για τα σχέδιά τους, για τα χρώματα με τα οποία έχουν βάψει τις σκέψεις τους. Έτσι, βρεθήκαμε και με την Ευγενία Τριανταφύλλου, όταν με μεγάλη μας χαρά μάθαμε ότι κέρδισε ένα σημαντικό βραβείο συγγραφής. Υπάρχει καλύτερη αφορμή για να την προσκαλέσουμε σε μια συζήτηση και να τη γνωρίσουμε λίγο παραπάνω;

Γεια σου, Ευγενία. Σε καλωσορίζω στη Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας Καρδίτσας και, εκπροσωπώντας το σύνολό της, θα ήθελα να σου εκφράσω τα συγχαρητήριά μου για την επιτυχία σου. Αναπόφευκτα, η πρώτη ερώτηση θα είναι σχετική.

1. Πρόσφατα κέρδισες το βραβείο νουβελέτας Shirley Jackson Awards 2023 με το έργο σου “Six Versions of My Brother Found Under the Bridge”. Θα ήθελες να μας πεις δύο λόγια για αυτά τα βραβεία, τη δική σου συμμετοχή και την αξία που δίνει η νίκη αυτή στο έργο σου;

Η Shirley Jackson είναι μια από τις αγαπημένες μου συγγραφείς τρόμου, οπότε το να κερδίσει η νουβελέτα μου το βραβείο ήταν μεγάλη τιμή για μένα. Όπως είπα και στην ομιλία που διαβάστηκε στην απονομή: H Jackson ήταν μαστόρισσα του ψυχολογικού και του οικιακού/οικογενειακού, ας τον πούμε, τρόμου. Μπορούσε να μετατρέπει καθημερινές σκηνές οικιακής μακαριότητας σε απειλητικούς εφιάλτες και να αποκαλύπτει την πραγματική φύση των καθημερινών ανθρώπων. Με την απονομή του βραβείου νιώθω ότι κατάφερα να κάνω κάτι παρόμοιο, χρησιμοποιώντας μια κατά τα άλλα συνηθισμένη οικογένεια με πολλά κρυμμένα μυστικά.

2. Για να σε γνωρίσει καλύτερα και το κοινό, μπορείς να μας πεις ποιο λογοτεχνικό είδος (ή είδη) προτιμάς για τις ιστορίες σου;

Γενικά έχω μια τάση να γράφω τρόμο ή σκοτεινή φαντασία αλλά δεν μου αρέσει να περιορίζομαι. Εάν έχω κάποια ιδέα επιστημονικής φαντασίας, high fantasy, ή ακόμα και mainstream θα τη γράψω όπως νιώθω ότι μου βγαίνει.

3. Ποιες είναι οι βασικές σου επιρροές, αν υπάρχουν;

Όπως είπα τα διηγήματα της Shirley Jackson με έχουν επηρεάσει πολύ. Τώρα από διηγηματογράφους έτσι πρόχειρα θα έλεγα Carmen Maria Machado, Alice Sola Kim, Mariana Enríquez, Karen Russell, Brian Evenson, Kelly Link, Jenny Zhang, Kai Ashante Wilson, Clive Barker, και πιο γενικά Ursula Le Guin, Παπαδιαμάντης, και Akwaeke Emezi. Γενικά τείνω να επηρεάζομαι κάθε χρόνο και από διαφορετικούς συγγραφείς και περισσότερο όσον αφορά το στυλ γραφής (φωνή) και την ανάπτυξη των χαρακτήρων, παρά το περιεχόμενο ή το είδος που ανήκει η ιστορία. Έτσι οι επιρροές μου αλλάζουνε και αναμιγνύονται συνέχεια και δεν είναι ίσως τόσο προφανείς.

4. Ως Ελληνίδα που ζει στο εξωτερικό και γράφει στα αγγλικά, ποια είναι η εμπειρία σου σε σχέση με τη συγγραφή; Επίσης, πώς και αποφάσισες να επενδύσεις συγγραφικά σε αυτή τη γλώσσα;

Πλέον δεν ζω στο εξωτερικό. Έχω μετακομίσει πίσω στα Εξάρχεια απ’ όπου και ξεκίνησα. Έζησα από το 2012-2019 σε Σουηδία και Φινλανδία, και ενώ μιλάω Σουηδικά, δεν μιλάω Φινλανδικά. Είναι δύο τελείως διαφορετικές γλώσσες. Πιστεύω εάν συνέχιζα να ζω στη Σουηδία (όπου και πέρασα το μεγαλύτερο μέρος ζώντας στο εξωτερικό) θα προσπαθούσα να γράψω και στα Σουηδικά. Για μένα κάθε γλώσσα φέρνει διαφορετικές προκλήσεις στο πως να προσεγγίσεις την αφήγηση και διαφορετικά πλεονεκτήματα. Επειδή λοιπόν είμαι άνθρωπος που ψάχνεται ως προς τη συγγραφή (εξού και οι πολλές επιρροές), θα ήθελα να δοκιμαστώ και εκεί. Τα Αγγλικά είναι πλέον η βασική μου γλώσσα συγγραφής αν και δεν έχω ζήσει σε χώρα όπου τα Αγγλικά είναι η κύρια/επίσημη γλώσσα. Αυτό έχει να κάνει κατ’ αρχάς με πρακτικούς λόγους όπως ότι τα Αγγλικά/Αμερικάνικα περιοδικά πληρώνουν για να εκδώσουν τα διηγήματα και το αναγνωστικό κοινό είναι πιο ευρύ. Αλλά ας μην υποτιμούμε και το πόσο ενδιαφέρον και διεγερτικό είναι για τον εγκέφαλο να προσπαθεί να εκφραστεί λογοτεχνικά σε μια άλλη γλώσσα.

5. Θα έγραφες στα ελληνικά κάποιο έργο; Θα επένδυες χρόνο και ενέργεια στο να μεταφραστεί κάποιο έργο σου και να κυκλοφορήσει στην Ελλάδα;

Προς το παρόν δεν έχω κάποιο σχέδιο να γράψω κάτι στα Ελληνικά, κυρίως γιατί δεν θα ήξερα από πού να ξεκινήσω εδώ το εκδοτικό μου ταξίδι και γενικά το εκδοτικό τοπίο στην Ελλάδα μου φαίνεται πιο δύσκολο απ’ ότι σε Αμερική και Αγγλία που ήδη έχω αποκτήσει ένα μικρό κοινό. Τώρα για μετάφραση έργου μου στα Ελληνικά αυτό δεν θα το έκανα εγώ προσωπικά αλλά ο όποιος εκδοτικός θα ήθελε να το εκδώσει. Όπως για παράδειγμα έκαναν οι εκδόσεις Πατάκη για το “Νήματα που ενώνουν” της Κίκας Χατζοπούλου. Όποτε πρόκειται για χρόνο και ενέργεια του εκδοτικού.
 

Six Versions of My Brother Found Under the Bridge
(Uncanny Magazine, issue #54)

Evgenia Triantafyllou
(Η προσωπική της ιστοσελίδα)
 

6. Σε βολεύει γενικά η μικρή φόρμα ή γράφεις και έργα μεγαλύτερου μεγέθους;

Κυρίως γράφω διηγήματα γιατί βρίσκω τη μικρή φόρμα ταιριαστή με τον χαρακτήρα μου. Πάλι εδώ έχει να κάνει με το ότι κουράζομαι/βαριέμαι εύκολα και θέλω να δοκιμάζω καινούρια πράγματα συνέχεια. Αλλά δεν αποκλείω στο μέλλον κάποια ιδέα να με τραβήξει τόσο ώστε να μείνω μαζί της για ένα ολόκληρο μυθιστόρημα.

7. Σε σχέση με το φανταστικό, ασχολείσαι και με άλλες εκφάνσεις του, πέρα από το λογοτεχνικό κομμάτι;

Μου αρέσει να βλέπω ταινίες και σειρές που έχουν να κάνουν με το φανταστικό, όπως πολύς κόσμος. Πριν αρχίσω να γράφω διηγήματα, ζωγράφιζα κόμικς με μια ομάδα δημιουργών και πουλούσαμε τα φανζίν μας στο Comicdom. Επίσης μου αρέσει να παίζω κάποια βιντεοπαιχνίδια που ως επί το πλείστον σχετίζονται με το φανταστικό (πχ. το “Horizon Zero Dawn” είναι αγαπημένο).

8. "Sometimes you don’t really know people until they have the freedom to get weird", γράφεις στο βραβευμένο σου έργο. Πώς θα όριζες την έννοια weird; Επίσης, θα της έδινες θετικό/αρνητικό πρόσημο;

Weird είναι οτιδήποτε αποκλίνει από μία συμπεριφορά που εμείς ως σύνολο έχουμε κρίνει ως αποδεκτή και ασφαλή. Προφανώς είναι ένα φάσμα, όχι κάτι δυαδικό. Ο παράξενος άνθρωπος μπορεί να σε κάνει να νιώσεις από μια μικρή αμηχανία έως ότι βρίσκεσαι σε κίνδυνο. Μπορεί αυτή τη αίσθηση του κινδύνου να είναι εντελώς τεχνητή και διαφέρει ανάλογα την κοινωνία, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ρατσιστικές και ομοφοβικές συμπεριφορές έναντι ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Αλλά στην περίπτωση της νουβελέτας είναι κυρίως μια συμπεριφορά που προκύπτει από την απογύμνωση των φόβων που νιώθουν αυτά τα παιδιά, που υπό άλλες συνθήκες θα την έκρυβαν.

9. Η απόδοση των συναισθημάτων και οι χαρακτήρες με έντονα εσωτερικά ζητήματα -όπως μοναξιά, ενοχές ή θυμός- αποτελούν σκοπό για να γράψει κανείς ή απλώς ένα κομμάτι μιας μεγαλύτερης ιστορίας;

Ο καθένας έχει τους δικούς του λόγους που γράφει και τους δικούς τους σκοπούς που θέλει να πετύχει με μια ιστορία. Αυτό κάνει και τις ιστορίες διαφορετικές και ενδιαφέρουσες. Αλλιώς θα γράφαμε όλοι τα ίδια. Για μένα το να εξερευνήσω τους χαρακτήρες είναι πολύ σημαντικό, πιο σημαντικό από την πλοκή. Ουσιαστικά η πλοκή είναι το σύνολο των δράσεων και αντιδράσεων των χαρακτήρων μου. Αλλά προφανώς πρέπει να υπάρχει και κάτι ως αφορμή να τις εξερευνήσεις και ένα μικρό ταξίδι κρυμμένο ανάμεσα. Αυτό είναι η ιστορία. Σαν ένας πίνακας που πλαισιώνει τους πρωταγωνιστές.

10) Ποια είναι τα μελλοντικά συγγραφικά σου σχέδια;
Να συνεχίσω να πειραματίζομαι με τη συγγραφή και να μην βαρεθώ ποτέ να λέω ιστορίες.

Σε ευχαριστώ πολύ για τις απαντήσεις και τον χρόνο σου!

Ευχαριστώ πολύ για αυτή την πρόσκληση και τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις. Καλή συνέχεια!